Ongedocumenteerde mensen zonder dak boven hun hoofd, hebben in Nederland recht op opvang volgens het BBB-principe: Bed, bad en brood. De regering wil deze mensen slechts het minimale bieden om zo een ‘aanzuigende’ werking op nieuwe vluchtelingen te voorkomen. De opvang moet scherp gekoppeld worden aan voorwaarden en liefst leiden tot terugkeer naar het thuisland. De relatie met deze mensen is daardoor vooral gebaseerd op wantrouwen. De waarheid komt dan soms niet naar boven, waardoor niet helder wordt wat iemand tegenhoudt om terug te keren. Naast dat de ongedocumenteerde niet mag werken kunnen zij worden opgepakt en vastgezet in vreemdelingendetentie, terwijl illegaliteit formeel niet strafbaar is.
Een ongedocumenteerde is alleen welkom in de opvanglocaties van ±18.00 tot ±9.00 uur de volgende ochtend. In Den Haag kunnen ongedocumenteerden terecht bij de nachtopvang op de Zilverstraat, daar is plek voor zo’n 132 mensen in een enorme slaapzaal. Reguliere daklozen en BBB-cliënten worden daar tegelijkertijd opgevangen. Zo’n 20 tot 25 cliënten vallen er onder de BBB-categorie waarvan 4 vrouwen.
De Pauluskerk is 1 van de 4 aangewezen locaties voor BBB-opvang van vreemdelingen in Rotterdam. Op de bovenste verdiepingen van het gebouw zijn de kamers waar de ongedocumenteerde (voornamelijk) mannen met 2 of 3 personen een kamer delen. Ze hebben er een keuken waar ze zelf kunnen koken en een vrolijk gekleurde woonkamer met een televisie en een eettafel en een grote Hollandse molen op het behang.
Waarom werkt het huidige beleid niet?
Buiten kijf staat dat iemand die op straat rondzwerft, en bezig is met zijn dagelijkse behoeften, niet te tijd en energie heeft om ook nog bezig te zijn met terugkeer naar het thuisland, die is bezig te overleven. Het ontnemen van deze basisbehoeften (of dit alleen toekennen onder voorwaarden) is het ontnemen van de meest basale mensenrechten. Het stopzetten van opvang leidt er niet toe dat mensen eerder uit Nederland vertrekken maar zal ervoor zorgen dat grote aantallen onuitzetbare ongedocumenteerden zonder vaste verblijfplaats en inkomen die in gemeenten gaan rondzwerven. Die conclusie kan worden getrokken uit een landelijk onderzoek naar de effecten van BBB-opvang. Het onderzoek werd gedaan in opdracht van Amnesty International en de Stichting Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS). Volgens de onderzoekers werken rust, stabiliteit en laagdrempelige begeleiding veel beter als het gaat om het werken aan een nieuwe toekomst en het opbouwen van een legaal bestaan.
In Nederland woonden naar schatting in 2009 zo’n 100.000 tot 140.000 ongedocumenteerden, waarvan zo’n 10.000 tot 15.000 in Rotterdam en zo’n 4500 in Den Haag. Zo’n 90% daarvan weet zich te redden, die logeren bij familieleden en werken onderaan de arbeidsladder (vaak in slechte omstandigheden.) Een kwetsbare groep van 1500-2000 mensen komt in de problemen en is aangewezen op hulp van anderen.

Verberg text