Weens plezier sinds 177619

De Oostenrijkse keizer Jozef II opende ruim 240 jaar geleden, in 1776, het keizerlijke jachtgebied Prater in de hoofdstad Wenen voor algemeen gebruik. Het vlak bij het centrum van de stad gelegen, zes vierkante kilometer grote landgoed, dat sindsdien dag en nacht vrij toegankelijk is, bood ruimte aan massa-evenementen zoals vuurwerk, experimenten met heteluchtballonnen en vliegpogingen – al ging ondertussen de jacht gewoon door, tot 1920.
Al vroeg streken er koffiehuizen neer langs de Hauptallee, de 4,5 kilometer lange, door kastanjebomen omzoomde toegangsweg.
In 1801 werd het Panorama geopend, een gigantisch rondomschilderij dat toeschouwers de illusie gaf in een vreemde stad te zijn. De volgende attractie was het Circus Gymnasticus, een imposant houten gebouw met 3000 zitplaatsen, dat werd gebruikt voor paardrijlessen in de ochtend en acrobatievoorstellingen te paard in de middag.
Maar met de komst van de wereldtentoonstelling in 1873 begon de echte bloeitijd van het Prater als amusementspark. In de volksmond werd het pretdeel van het gebied, de permanente stadskermis, al gauw Wurstelprater genoemd – naar de figuur Wurstel in het poppentheater, die in Nederland Jan Klaassen heet.
De Rotunde, een enorme staalconstructie, deels met hout en gips bekleed en met een glazen koepel waarvan de top tot 84 meter hoogte reikte, en het in 1897 opgerichte reuzenrad werden beeldmerken van de stad. En het themapark Venedig in Wien, met vers gegraven kanalen om in te gondelen, trok duizenden bezoekers.
De Rotunde brandde in 1937 af en tijdens de tweede wereldoorlog werd vrijwel het hele plezierpark vernietigd. Na de oorlog werd er herbouwd, maar tegenwoordig ligt de nadruk op doorsnee kermisattracties.
Toch zijn er nog sporen van de oude glorie te vinden: een draaimolen uit 1897 draait nog steeds zijn rondjes, nabij het tussen 1945 en ‘47 herbouwde reuzenrad, met zijn karakteristieke, rood geverfde cabines, die aan bouwketen doen denken. Het is van ver te zien, de inwoners van Wenen lokkend naar een dag of avond ongecompliceerd plezier.